عکس | تونل زمان؛ بیوگرافی پروین غفاری؛ «مو طلایی» سینمای قبل از انقلاب و معشوقه محمدرضا پهلوی

راستان | پروین غفاری خواننده و بازیگر سینمای قبل از انقلاب بود که از او به عنوان معشوقه محمدرضا شاه پهلوی یاد می‌شود. او در سال ۱۳۹۲ در ۸۳ سالگی از دنیا رفت.

بیوگرافی پروین غفاری

پروین (پری) غفاری متولد سال ۱۳۰۹ در تهران بود که در خانواده‌ای از طبقه متوسط در منطقه میدان بهارستان زندگی می‌کرد.

پدرش میرزا حسن غفاری که اصلیتی تفرشی داشت کارمند بایگانی و رئیس بازرسی مجلس و از مبارزان مشروطه بود که در واقعه به‌توپ‌بستن مجلس توسط کلنل لیاخوف مجروح شده بود. او دو خواهر به نام‌های مهین‌دخت و آذر‌میدخت داشت.

در دبیرستان شاهدخت در خیابان شاه‌آباد درس می‌خواند و تحصیلات خود را در همین مقطع به پایان رساند.

رابطه با محمدرضا پهلوی

او در کتاب خاطرات خود مدعی شده که بین سال‌های ۱۳۲۶ تا ۱۳۲۸ معشوقه محمدرضا شاه پهلوی بوده؛ یعنی از زمانی که تنها ۱۷ سال داشت. در این زمان فوزیه شاهدخت مصری و همسر نخست محمدرضاشاه، ایران را برای همیشه ترک کرده بود و ثریا، هنوز به خانواده سلطنتی راه نیافته بود.

تاریخ شفاهی ایران با استناد به زندگی‌نامه خودنوشتِ غفاری نوشته است:

    پروین غفاری، خود، مادرش را یکی از خبرچینان فردوست خوانده که می‌کوشید با نزدیک کردن دختر جوان و زیبایش به شاه، به اصطلاح اسباب «بزرگی» فراهم کند و سری توی سرها دربیاورد. خود پروین نیز سودای ملکه‌شدن و همسری شاه را در سر می‌پروراند یا دست‌کم می‌کوشید تا به نوعی از این راه طرفی ببندد. 

به گفته خودش، پیش از آشنایی با شاه قرار بود با مرد جوانی به اسم علی آشوری ازدواج کند. این وصلت تا عقد پیش رفته و قرار بود مقدمات مجلس عروسی گذاشته شود که آشنایی او با شاه پیش آمد. 

غفاری پدرش را مخالف رابطه او با شاه دانسته و حسین فردوست و مادرش را عاملان آشنایی‌اش با شاه می‌داند.

آرام جعفری در نقش پروین غفاری در سریال معمای شاهآرام جعفری در نقش پروین غفاری در سریال معمای شاه

در سریال معمای شاه نیز به رابطه پروین غفاری و محمدرضاپهلوی اشاره شد؛ جایی که آرام جعفری در نقش پری غفاری بخشی از قسمت ۱۸ و قسمت ۱۹ این مجموعه پرطمطراق تاریخی را به خود اختصاص داده بود.

کتاب خاطرات پری غفاری

سال ۱۳۷۶ با تغییر شرایط فرهنگی و سیاسی کشور، پروین غفاری نیز که پس از انقلاب ۵۷ مانند بسیاری از زنان بازیگر سینمای قبل از انقلاب به حاشیه رانده شده بود، فرصت یافت تا مجموعه خاطراتش به نام تا سیاهی… دردام شاه را منتشر کند. کتابی که تنها یک بار مجال انتشار یافت و به‌سرعت توقیف شد.

ورود به عرصه بازیگری

در خانه پروین غفاری همیشه مهمانی‌هایی برگزار می‌شد و شاعرانی چون معینی کرمانشاهی و رهی معیری به آنجا رفت‌وآمد می‌کردند. او که از نوجوانی آرزوی خواننده شدن را در سر می‌پروراند، با هنرمندانی چون قمرالملوک وزیری، غلام‌حسین بنان و داریوش رفیعی رابطه نزدیکی داشت.

در همین زمان در مراسم عروسی خواهرزاده‌اش با مهدی میثاقیه، تهیه‌کننده سرشناس سینمای قبل از انقلاب، آشنا شد که او پایش را به سینما باز کرد.

او فعالیت هنری خود را از سال ۱۳۴۰ با بازی در فیلم فریاد نیمه‌شب ساموئل خاچیکیان آغاز کرد. پس از آن در فیلم بن‌بست ساخته میرمهدی صمدزاده بازی کرد و در سال ۱۳۴۴ با بازی در فیلم مو طلایی شهر ما که داستان زندگی خودش نیز هست، در کنار محمدعلی فردین نامش در سینما بر سر زبان‌ها افتاد.

عمر حضور پروین غفاری در سینما با شکست‌های تجاری فیلم‌هایش زیاد طول نکشید و آخرین فیلم خود را در سال ۱۳۵۱ بازی کرد.

درگذشت

پروین غفاری در ۱۱ تیر ۱۳۹۲ در نوشهر درگذشت و در همان شهر به خاک سپرده شد. او هنگام مرگ ۸۳ سال داشت.

او ۱۷ سال پیش از مرگ، با چنین جملاتی اوضاع و احوال خود را توصیف کرد: «با آنکه هر دو فرزندم را دوست دارم اما برای اینکه در جایی ثبت شود می‌گویم که این تنها صابر رهبر [سینمادار شناخته شده ایران] است که به یاد من بوده و با ارسال پول، هزینه زندگی و درمان مرا می‌پردازد.»

پروین غفاری و لیلا فروهر

فیلم‌شناسی

    آخرین نبرد (۱۳۵۱)
    فریاد انسان‌ها (۱۳۴۹)
    رابطه (۱۳۴۸)
    گربه کور (۱۳۴۸)
    گناه مادر (۱۳۴۸)
    تونل (۱۳۴۷)
    سکه دورو (۱۳۴۷)
    فردای باشکوه (۱۳۴۶)
    زن و عروسک‌هایش (۱۳۴۴)
    مو طلایی شهر ما (۱۳۴۴)
    بن‌بست (۱۳۴۳)
    فریاد نیمه شب (۱۳۴۰)